Không biết từ bao giờ, hình ảnh Sài Gòn mỗi buổi sáng được gắn liền với những ly cà phê sữa đá đầy hấp dẫn, quyến rũ đến bất ngờ. Ở Sài gòn, bất cứ con đường nào bạn cũng dễ dàng tìm cho mình một ly cà phê sữa đá để bất đầu một ngày mới đầy hứng khởi. Và điều này đã đi vào văn, vào thơ vào cả âm nhạc.

» Cà phê sữa đá - Bộ đôi đặc sản của Sài Gòn

Điển hình như, nhạc sĩ – ca sĩ Hà Okio đã cho thấy một hơi thở khác về “Sài Gòn cà phê sữa đá” trong từng lời ca, tiếng hát của mình. "Cho tôi 1 ly cà phê cà phê sữa đá/Cho tôi ngồi bên hàng cây tán lá/Cho tôi được nhìn con đường xa xa/Dòng người dòng đời ngày ngày trôi qua/Cho tôi dừng chân ở nơi quán xá bên đường/Sài Gòn cà phê sữa đá vẫn mãi như thế, ai uống hay chưa?...".

Được hỏi lý do tai sao Hà Okia có cảm nhận tinh tế về cà phê sữa đá Sài Gòn như thế? Anh chân tình chia sẻ: “Tôi sinh ra và lớn lên ở Sài Gòn, nên có rất nhiều kỷ niệm ở nơi đây, đặc biệt là cà phê sữa đá. Tôi thấy thức uống này dường như trở thành một thứ văn hóa rất riêng ở Sài Gòn. Cho nên, tôi cũng yêu nó và muốn nó trở thành một cái gì đó đặc biệt với tôi nói riêng, và những ai yêu Sài Gòn nói chung”

Đem câu chuyện “Sài Gòn cà phê sữa đá” để hỏi nhiều du khách nước ngoài tìm đến Sài Gòn, chúng tôi còn nhận được nhiều tình cảm đặc biệt hơn nữa mà họ dành cho loại thức uống này. “Bạn có thể cảm nhận được sự khác biệt đầu tiên cà phê sữa đá với các loại thức uống khác đó chính là hương vị. Với cách pha chế của loại thức uống này, bạn có thể biết được chất lượng của hạt cà phê. Điều này thì rất khác với phong cách uống cà phê ở Mỹ hay các nước Châu Âu khác. Chúng tôi thích cà phê sữa đá của Sài Gòn hơn, vì nó ngọt ngào hơn. Sự hòa trộn các hương vị rất cân bằng và đặc sắc, đây mới thực sự là thức uống yêu thích của chúng tôi.”

Tuy nhiên, việc pha chế cà phê với sữa cũng chia thành nhiều loại khác nhau,ví như “bạc sỉu” là cách gọi khác của cà phê sữa đá. Bạc sỉu nguyên thủy chính là cà phê sữa pha theo kiểu của người Hoa, ít cà phê và nhiều sữa. Bạc sỉu  là cách gọi tắt của cụm chữ  “bạc tẩy sỉu phé”. “Bạc” là màu trắng, “tẩy” là cái ly không, “sỉu” là một chút, “phé” là cà phê. Rõ nghĩa hơn đó đơn giản chỉ là một thức huống theo ý của khách hàng, sữa nóng pha một ít cà phê. Sữa đặc pha với nước sôi thường có mùi khó uống, nên cho thêm chút cà phê vào sẽ làm cho mùi ấy mất đi.

Với nhiều người bây giờ, đi cà phê là để mua một chỗ ngồi, tìm đến một khung cảnh hợp tâm trạng hay cũng có thể đến quán để nghe một bài hát, bản nhạc mình yêu thích mà không tìm ở đâu nghe được…

 "Hà Nội trà đá vỉa hè" còn "Sài Gòn cà phê sữa đá", mỗi nơi, mỗi đồ uống có một nét đặc trưng riêng. Tuy rất bình dị nhưng cà phê vỉa hè đã trở thành nếp sống của nguời dân Sài Gòn và là thứ có sức hút đặc biệt với du khách khắp mọi nơi.

Lê Thẩm